Treść strony

  • Ruiny zamku w Złotorii

Ruiny położonego w widłach Wisły i Drwęcy są pamiątką zamku wzniesionego przez Kazimierza Wielkiego w połowie XIV wieku. Twierdza zastąpiła gród książąt mazowieckich, który miał bronić ziemi dobrzyńskiej przed napadami Prusów, Litwinów a później Krzyżaków. Z racji swego położenia to miejsce zawsze było w centrum konfliktu polsko – krzyżackiego. Król podarował zamek swojemu wnukowi Kaźkowi Słupskiemu - zginął on w trakcie walk o Złotorię toczonych w 1377 roku. W 1391 roku warownia wraz z ziemią dobrzyńską została przekazana jako zastaw Krzyżakom samowolnie przez Władysława Opolskiego. W 1405 roku zamek odzyskał król Władysław Jagiełło, ale już cztery lata później, w 1409 roku, twierdzę zniszczyli Krzyżacy podczas Wielkiej Wojny 1409-1411 roku. W maju 1411 roku na przeciwko ruin złotoryjskiego zamku odbyło się uroczyste spotkanie Jagiełły, jego brata wielkiego księcia Witolda z wielkim mistrzem Henrykiem von Plauen, dopełniające podpisanie I pokoju toruńskiego. Zamek, który wrócił do Królestwa, mimo zniszczenia miał być odbudowany. Taką klauzulę zawarto w postanowieniach traktatu pokojowego. Krzyżacy jednak nigdy nie wpłacili zasądzonego na ten cel ekwiwalentu. Po II pokoju toruńskim w 1466 r. twierdza utraciła swe znaczenie. Została opuszczona i częściowo rozebrana, resztę dopełniły wojny napoleońskie. Ciekawostką jest fakt, że Henryk Sienkiewicz w powieści „Krzyżacy” umieścił zamek w Złotorii jako miejsce śmierci matki Danusi.

  • Ruiny zamku w Złotorii
  • Historyczny mural w Złotorii

Na sygnał trębaczy opadła kurtyna, odsłaniając ścianę, na której ukazała się scena upamiętniająca I pokój toruński, ale także współczesne postacie związane ze Złotorią. W ten właśnie sposób 23 października 2021 r. na ścianach budynku prowadzącego do ruin zamku w Złotorii został odsłonięty historyczny mural autorstwa, wybranego w nieformalnym konkursie, artysty Cezarego Mazurkiewicza. Ten uliczny obraz o powierzchni 120 m2 powstawał przez dwa tygodnie. Inauguracja muralu miała charakter festynu historycznego, w którym wzięli udział nie tylko mieszkańcy Złotorii i innych sołectw, ale także inni znamienici goście. Do odsłonięcia malowidła, o wiele większego niż słynny obraz Matejki „Bitwa pod Grunwaldem”, poszedł orszak prowadzony przez króla Władysława Jagiełłę, mistrza krzyżackiego von Plauena i szlachcianki w historycznych strojach. Złotoriański mural w nowoczesnej formie przedstawia nie tylko scenę przekazania dokumentów I pokoju toruńskiego na łąkach Złotorii pod zamkiem w 1411 roku, ale również sceny z życia mieszkańców Złotorii. Na kolorowej ścianie znaleźć można myśliwych z koła w Złotorii, flisaków, wędkarzy znad Drwęcy, kajakarzy, sportowców KS Flisak, rowerzystów, motocyklistów, strażaków, bibliotekarzy, panie z KGW i wielu innych.

  • Odsłonięcie muralu w Złotorii
  • Kościół w Młyńcu Drugim

W I połowie XVII wieku wieś kupili jezuici, którzy w 1750 roku zbudowali tu zachowany do dzisiaj urokliwy drewniany kościół. Świątynia, w konstrukcji zrębowej, z wieżą, stoi na malowniczym wysokim brzegu Drwęcy. Prezbiterium zamknięto ścianą prostą, a nad zakrystią wznosi się pięterko z dawną lożą (kościół od 1773 do 1950 funkcjonował jako prywatna kaplica). Wyjątkowy na tych ziemiach jest zachowany jednolity rokokowy wystrój wnętrza o sarmackim charakterze. Należą do niego między innymi: rokokowy ołtarz główny z około 1750 roku, z rzeźbami św. św. Franciszka Ksawerego i Ildefonsa, z obrazem Św. Ignacego Loyoli i zasuwą ze św. Ignacym zwyciężającym szatana; ołtarze boczne, w tym jeden z rzeźbami Indian (nawiązanie do działalności misyjnej św. Franciszka Ksawerego), czy ambona z malowanym zapleckiem.Osobliwością kościoła są również zabytkowe organy. Kryjący się za trójwieżyczkową frontową oprawą, wbudowaną w owalną balustradę chóru muzycznego instrument, posiada zaledwie jedną klawiaturę ręczną, stąd zaliczany jest do tzw. pozytywów organowych.

  • Drewniany kościół w Młyńcu Drugim
  • Gwiezdna ulica

W Grabowcu istnieje ulica Obi-Wana Kenobiego (postaci z "Gwiezdnych Wojen" George'a Lucasa). Uchwałę w tej sprawie na wniosek mieszkańców Rada Gminy Lubicz podjęła 30 grudnia 2004 r. Wówczas była to prawdopodobnie jedyna na świecie ulica z taką nazwą.

  • "Filmowa" ulica w Grabowcu

Jedyne w gminie jezioro jest położone w Sołectwie Młyniec Drugi, wśród zieleni, na urozmaiconym terenie, o dobrej dostępności brzegowej. Piękne, skłaniające do relaksu, położenie i czysta woda to niewątpliwe atuty tego miejsca.  

  • Jezioro w Józefowie
  • Grodzisko Poganka

Położone bezpośrednio przy korycie Drwęcy, około 1,5 km od pierwszych zabudowań Jedwabna. Pogankę opisał i przebadał (w I poł. XX w.) Władysław Łęga, który odkrył na tym terenie narzędzia krzemienne. Znaleziono tutaj m.in. neolityczny toporek, ślady osadnictwa Kultury Pucharów Lejkowatych z tego samego okresu oraz osadę Kultury Ceramiki Sznurkowej. Z epoki brązu pozostałościami są cmentarzyska reprezentujące kulturę łużycką. W grobach odkryto np. łużyckie szpile uchate. Odkryte duże ilości ceramiki świadczą o istnieniu tu wczesnośredniowiecznej osady. Grodzisko w dzisiejszym Jedwabnie istniało od VIII do XIV wieku. Zachowana część pierwotnego grodziska obejmuje powierzchnię ok. 70x50 m ze śladami wałów od strony południowej i fragmentarycznie zachodniej. W południowo-zachodniej części grodziska w wale rysuje się wyraźne zagłębienie, prawdopodobnie ślad pierwotnej bramy grodu. Bezpośrednio na zachód grodziska widoczne są zagłębienia terenu, będące śladem zasypanej fosy.

W 2020 r. gmina wraz z Sołectwem Jedwabno udrożniła trakt z Jedwabna do Lubicza Dolnego. Teraz to wygodna i atrakcyjna historyczno-przyrodniczo ścieżka pieszo-rowerowa, którą można dotrzeć do grodziska.

>>> Zobacz trasę [YouTube]

  • Widok Poganki z lotu ptaka. Fot. Google Earth

>>> Zachęcamy do obejrzenia galerii zdjęć umieszczonych na naszej stronie.

>>> Pełna ewidencja zabytków